ӘУЕЗОВ ИНСТИТУТЫ

Facebook-f Youtube
logo

Мұхтар Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының ақпараттық порталы

БАС
ҒЫЛЫМИ МЕКЕМЕ
ӘДЕБИЕТТАНУ
ӨНЕРТАНУ
МҰХТАР ӘУЕЗОВ
МУЗЕЙ-ҮЙІ

ҒЖБМ ҒЫЛЫМ КОМИТЕТІ

АУЫСУ

«АЛТЫН ҚОР» цифрлық ресурсы

АУЫСУ

ӘУЕЗОВ
МУЗЕЙ-ҮЙІ

АУЫСУ

«КЕРУЕН»
ғылыми журналы

АУЫСУ
1934 жылы құрылған

М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты 1934 жылы ашылып, тарих, археология, тіл, әдебиет және фольклорды, бейнелеу, музыка, театр, хореография өнерін зерттеумен айналысқан Қазақтың Ұлттық мәдени ғылыми-зерттеу институтынан бастау алады. 1961 жылдың тамыз айында институтқа М.О.Әуезов есімі берілді. 1963 жылы қарашада институт құрамында М.О.Әуезовтің әдеби-мемориалды музейі мен жазушының мұрасын зерттейтін ғылыми бөлім ашылды.

Ерекшелігі

Институт құрылған уақытынан бері қазақ әдебиеті мен фольклорын және өнерін зерттейтін бас ғылыми мекемеге айналды.

Институт ғалымдары ұлттық әдебиет пен өнердің тарихы мен теориясын, аса көрнекті әдебиет және өнер қайраткерлерінің шығармашылық мұрасын зерттеу ісіне үлкен үлес қосты.

Кімдер қызмет атқарды?

Институтта әр жылдары М.О.Әуезов, З.А.Ахметов, Л.М.Әуезова, М.Базарбаев, И.Х.Ғабдиров, М.Ғабдуллин, Ә.Ж.Дербісәлин, Ы.Т.Дүйсенбаев, М.Т.Дүйсенов, Б.Г.Ерзакович, М.Жармұхамедұлы, А.Қ.Жұбанов, Қ.Жұмалиев, Б.Кенжебаев, М.Қ.Қаратаев, Б.Құндақбаев, Ә.Қ.Нарымбетов, Е.В.Лизунова, Ш.Қ.Сәтбаева, М.С.Сильченко, Н.С.Смирнова, Ә.Тәжібаев, Е.С.Ысмайылов, Ж.Ысмағұлов, Ә.Шәріпов және т.б. аса көрнекті ғылым, әдебиет және мәдениет қайраткерлері жұмыс істеді.

ЖАҢАЛЫҚТАР

Раушан Қалиқызы Қайшыбаева: ғылымдағы табандылық пен ізденіс
28/11/2025
М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының «Әуезов үйі» ғылыми-мәдени орталығының ұйымдастыруымен 2025 жылдың 28 қарашасында жазушы Мұхтар Омарханұлы Әуезов мұражай-үйінің құрылған күніне және белгілі әдебиеттанушы ғалым, филология ғылымдарының кандидаты Раушан Қалиқызы Қайшыбаеваның 80 жылдық мерейтойына арналған «Қайсар ғалым» атты дөңгелек үстел өтті. Жиын барысында ғалымның қазақ-украин әдеби байланыстарын зерттеудегі жаңашылдығы, ғылыми ұстанымдарының жүйелілігі, әдебиеттану ғылымына қосқан үлесі жан-жақты талқыланды. Спикерлер ғалымның зерттеу бағыты, ғылыми табандылығы, ұлт әдебиетінің әлемдік кеңістіктегі орнын анықтауға бағытталған еңбектерінің маңызы туралы мазмұнды ойларымен бөлісті.
Халық мұрасын жинаушы Оразанбай Егеубаевтың дүниеге келгеніне - 90 жыл
28/11/2025
2025 жылдың 28 қарашасында М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының ұйымдастыруымен және Қазақстан Жазушылар одағының қолдауымен көрнекті жазушы, таңжарықтанушы, халық мұрасын жинаушы Оразанбай Жұмағұлұлы Егеубаевтың 90 жылдық мерейтойына арналған «Шетелдегі қазақ руханияты: жиналуы, жариялануы, зерттелуі» атты республикалық ғылыми-теориялық конференция өтті. Шараға әдебиеттанушы, фольклортанушы, өнертанушы ғалымдар, жазушылар, Оразанбай Жұмағұлұлының отбасы мен жақындары, докторанттар мен магистранттар қатысты.
Міржақып Дулатұлы және Алаш мұрасы
20/11/2025
М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты 2025 жылдың 20 қарашасында қазақтың көрнекті ақыны, жазушысы, публицисті, қоғам қайраткері, Алаш қозғалсының белсенді мүшесі Міржақып Дулатұлының 140 жылдық мерейтойына арналған «Міржақып Дулатұлы және Алаш мұрасы» атты республикалық ғылыми-теориялық конференция өткізді. Шара қазақ зиялыларының ұлттық сананы қалыптастырудағы тарихи рөлін жаңа ғылыми тұрғыдан пайымдауға, Міржақып Дулатұлы мұрасының әдебиеттегі, публицистикадағы және ағартушылық бағыттағы маңызын жан-жақты талдауға бағытталды.
Академик Сейіт Қасқабасов мұрасына арналған халықаралық конференция
14/11/2025
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің Филология факультетіұйымдастыруымен 14 қараша күні көрнекті фольклортанушы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты, академик, қоғам қайраткері Сейіт Асқарұлы Қасқабасовтың 85 жылдық мерейтойына арналған «ФОЛЬКЛОРТАНУ МЕН ӘДЕБИЕТТАНУ ҒЫЛЫМЫ: ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР ЖӘНЕ ЖАҢА ПАРАДИГМАЛАР» атты халықаралық ғылыми-практикалық конференция өтті. Алқалы жиынның басты мақсаты – академик С.А. Қасқабасовтың ғылымдағы жолын жан-жақты зерделеу, ғылыми мұрасын дәріптеу, сондай-ақ фольклортану мен әдебиеттану салаларындағы өзекті мәселелерді жаңа қырынан талқылау болды.

Зерттеулер мен монографиялар

alash
Қаныш Сәтбаев
abaibook
alash
sana
1111

Профессор Рахманқұл Бердібаев атындағы «Халық университеті»

1963 жылы халыққа ғылыми-көпшілік білім тарату мақсатымен қоғамдық негіздегі «Халық университеті» құрылды. Дәрістер Қазақстан Ғылым академиясының мүше-корреспонденті, профессор Рахманқұл Бердібайдың басшылығымен Мұхтар Әуезовтің мұражай-үйінде ұйымдастырылып отырған. «Әуезов үйінде» айына бір рет шығармашылық адамдарын өнер сүйер жастармен жүздестіріп, дәріс өткізуді дәстүрге айналдырып келеді.
АУЫСУ

«Қолжазба жəне фольклортану» ғылыми-инновациялық орталығы

Орталықтың міндеті — қазақ қолжазбаларын заман талабына, қазіргі заманғы белгіленген мəртебесі мен маңызына сəйкес реставрациялау, консервациялау жəне олардың қолжазба мұра күйінде сақталуына, болашақ ұрпақтың пайдалануына жағдай жасау.

Қолжазба мұраларды ғылыми айналымға түсіру жəне оларды жүйелі жариялау арқылы жас ұрпақтың игілігіне жарату.

smi_turmagambet
academ

Әуезов институтында әзірленген қазақ мәдениетінің ірі тұлғалары шығармаларының академиялық жинақтарының онлайн нұсқасы

БІЛІМ мен ҒЫЛЫМ САБАҚТАСТЫҒЫ

«Ғылым ордасы» РМК базасында орналасқан ҚР ҒжЖБМ Ғылым комитетінің Ғылыми зерттеу институттары мен әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-дің магистранттар мен PhD докторанттарды дайындау бойынша бірлескен оқу бағдарламасы жұмыс істеп келеді.
Бірлескен бағдарлама 2014 жылдан бастау алады. Жобалық офистің алғашқы директоры әлеумет. ғ.д., профессор, ҚР ҰҒА корреспондент мүшесі — З.К. Шәукенова (2014-2016). 2016 жылдан бағдарлама жетекшісі э.ғ.д., профессор, ҚР ҰҒА академигі, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің ғылым және білім интеграциясы бойынша проректоры — Сатыбалдин Әзімхан Әбілқайырұлы.

Осы бағдарлама аясында төмендегі бағыттар бойынша магистранттар мен PhD докторанттары әзірленуде:

Group1
6М021401 - Заманауи Қазақстан әдебиеті
Group6
6D021401 - Теория және әдеби сын
Group4
6М021402 - Мәтінтану
Group3
6D021402 - Қазақ фольклоры және көне әдебиет
Group5
6М021403 - Фольклористика
Group1
6D021403 - Әдебиеттану

Соңғы жарық көрген кітаптар